Η Κνωσός, το λαμπρότερο δείγμα του Μινωϊκού πολιτισμού, βρίσκεται πάνω στο ύψωμα της Κεφάλας μέσα σε ελιές, αμπέλια και κυπαρίσσια, 5 χλμ νοτιο-ανατολικά από την πόλη του Ηρακλείου, στην κοιλάδα του ποταμού Καίρατου.

Ο πρώτος οικισμός στην Κνωσό χρονολογείται περίπου στο 7.000 π.Χ., στη Νεολιθική Εποχή. Η οικονομική, κοινωνική και πολιτισμική ακμή του οικισμού οδήγησε κατά τα τέλη της δεύτερης χιλιετίας π.Χ. στην ανέγερση του μεγαλοπρεπούς ανακτόρου της Κνωσού. Τα ανάκτορα αυτά αποτελούσαν μια ολόκληρη σχεδόν πόλη, με ξενώνες, εξωτερικά λουτρά, ιερά, εργαστήρια βιοτεχνών για τη διακόσμηση και την περιποίηση των ανακτόρων, αποθήκες τροφίμων, αίθουσες των βασιλέων, αίθουσα του θρόνου, υπασπιστήρια, αίθουσες για δεξιώσεις και τελετές με αναρίθμητες σκάλες και βεράντες.

Η πόλη κατοικούνταν έως και τα ρωμαϊκά χρόνια συνεχώς, όπως αποδεικνύουν ορισμένα μνημεία μεταγενέστερων εποχών αλλά και νεκροταφεία διαφόρων περιόδων. Αναπτύχθηκε σε μεγάλη έκταση και φυσικά αποτέλεσε έδρα του μυθικού βασιλιά Μίνωα και πρωτεύουσα του κράτους του που αποτελούνταν από εκατό πόλεις και από τις Κυκλάδες που λέγονταν Μινωίδες. Η πόλη άγγιξε το ζενίθ της ακμής της με τα πρώτα (19ος-17ος αι. π.X.) και δεύτερα ανάκτορα (16ος-14ος αι. π.X.) και περίπου στο 1700 π.Χ. πιθανολογείται ότι ένας μεγάλος σεισμός καταστρέφει την Κνωσό και οδηγεί σε εργασίες μεγάλης κλίμακας στην πόλη και στο ανάκτορο.

Το 1878 έγινε η πρώτη μεγάλη ανασκαφή στην περιοχή από τον εύπορο έμπορο και αρχαιοδίφη Ηρακλειώτη Μίνωα Καλοκαιρινό ενώ η Κρήτη βρισκόταν ακόμη υπό τουρκική κατοχή.

Το 1900 ο Arthur Evans ανασκάπτει το ανάκτορο αλλά και την ευρύτερη περιοχή της Κνωσού και η ανασκαφή διαρκεί μέχρι το 1931. Ο Έβανς προχώρησε στην αναστήλωση του ανακτόρου με τσιμέντο, τεχνική που κατακρίνεται σήμερα σαν αυθαίρετη και επιβαρυντική για το μινωικό οικοδόμημα.

Ο αρχαιολογικός χώρος της Κνωσού μόνο δέος και σεβασμό μπορεί να προκαλέσει στον επισκέπτη, καθώς ερχόμενος σε άμεση επαφή με την ιστορία, μπορεί να «ταξιδέψει» στα βάθη του χρόνου και να αναβιώσει το μεγαλείο και την λαμπρότητα του Μινωϊκού πολιτισμού.

Για περισσότερες πληροφορίες, παρακαλούμε επισκεφτείτε τη σχετική σελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού.