Το Οροπέδιο Λασιθίου βρίσκεται 25 χλμ. νότια από τα Μάλια και 70 χλμ. νοτιοανατολικά του Ηρακλείου, σε υψόμετρο 850 μέτρων από τη θάλασσα. Είναι το μεγαλύτερο από τα οροπέδια της Κρήτης και αποτελείται από μία εύφορη και καλλιεργήσιμη πεδιάδα περικυκλωμένη από τις κορφές του όρους Δίκτης. Η έκτασή του είναι 30 τετραγωνικά χιλιόμετρα και στους πρόποδες του είναι χτισμένα 18 πανέμορφα χωριά. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, έχει συνολικά 3.152 κατοίκους και είναι από τις λίγες περιοχές της Μεσογείου με μόνιμη κατοίκηση σε υψόμετρο πάνω από 800 μέτρα. Οι κάτοικοι στο Οροπέδιο βασίζονται κυρίως στην αγροτική και κτηνοτροφική οικονομία. Στην περιοχή παράγονται πολλά υπαίθρια, νόστιμα λαχανικά και φρούτα και καλής ποιότητας πατάτες.

Για το όνομα Λασίθι υπάρχουν πολλές ετυμολογίες. Η επικρατέστερη εκδοχή σχετίζει το όνομα με την αρχαία ελληνική λέξη "Λάσιος" που σημαίνει πυκνός, δασύς, αφού τα βουνά του ήταν σκεπασμένα από πυκνά δάση. Άλλη εκδοχή του ονόματος οφείλεται στην γεωλογική μορφή του οροπεδίου που έμοιαζε με λάκκο. Έτσι στην αρχή το έλεγαν Λάκκο, μετά Λακκίδιον, μετά Λατσίδιο και τέλος Λασίθιον. Τέλος το όνομα Λασίθι ίσως να προέρχεται από την Λατινική Λέξη Lassiti ή Lasciti που στα Ενετικά σημαίνει κλήρος. Καθώς ο κάμπος του Λασιθίου είχε μοιραστεί σε κλήρους(μετόχια) από τους Ενετούς σε Βενετούς αποίκους και σε Κρήτες καλλιεργητές.

Ο κεντρικός δρόμος που περικλείει το Οροπέδιο Λασιθίου περνά μέσα από τα περισσότερα χωριά, στους κεντρικούς δρόμους των οποίων παρατάσσονται συχνά αρκετά τουριστικά μαγαζιά με παραδοσιακά είδη αγγειοπλαστικής, υφαντά αλλά και καφενεία και ταβερνάκια με εξαιρετικό φαγητό. Μάλιστα η πανέμορφη αυτή κυκλική διαδρομή είναι ιδανική για ποδηλασία ,την άνοιξη και το καλοκαίρι, καθώς ο δρόμος δεν έχει μεγάλες ανηφόρες και κατά μήκος του μπορείτε να επισκεφτείτε όλα τα αξιοθέατα του Οροπεδίου. Το Οροπέδιο κατά τους χειμερινούς μήνες καλύπτεται από χιόνι, το τοπίο είναι κατάλευκο προσφέροντας εξαίσιο θέαμα.

Το Οροπέδιο Λασιθίου είναι ευρύτερα γνωστό για τα σπήλαια Δικταίο Άντρο και το Κρόνιο ή Τραπέζας. Είναι από τους σημαντικότερους πόλους έλξης του οροπεδίου με μεγάλη αρχαιολογική αξία. Το Δικταίο Άντρο, είναι το σπουδαιότερο σπήλαιο της αρχαιότητας στην Κρήτη πάνω από το χωριό Ψυχρό, όπου η Ρέα γέννησε τον Δία, πατέρα των Θεών του Ολύμπου. Αρχαίος τόπος λατρείας, με σημαντικά ευρήματα να φυλάσσονται στο αρχαιολογικό μουσείο του Ηρακλείου. Το Ψυχρό είναι ένα πανέμορφο χωριό και αποτελεί προορισμό χιλιάδων επισκεπτών που έρχονται για να θαυμάσουν το σπήλαιο.

Το σπήλαιο της Τραπέζας ή Κρόνιο Σπήλαιο βρίσκεται στα όρια του οικισμού Τζερμιάδο, σύμφωνα με την παράδοση, ζούσε ο Θεός Κρόνος πατέρας του Δία και σύζυγος της Ρέας. Έχει μεγάλη αρχαιολογική αξία καθώς είχε χρησιμοποιηθεί ως κατοικία κατά την νεολιθική περίοδο και την πρωτομινωική περίοδο ενώ αργότερα χρησιμοποιήθηκε ως τόπος ταφής των νεκρών.

Από τα πιο χαρακτηριστικά σημεία του οροπεδίου είναι οι 26 πέτρινοι αλευρόμυλοι που συναντάμε στην κύρια είσοδο του οροπεδίου. Σήμερα δυστυχώς είναι ερειπωμένοι και έχουν ανακατασκευαστεί μόνο τρεις από αυτούς. Υπολογίζεται ότι στην ευρύτερη περιοχή του οροπεδίου, στη μεγάλη ακμή τους έφταναν περί τις 5.000 και λειτουργούσαν μέχρι και το 1950 που σταμάτησε ο τελευταίος. Πρόκειται για ανεμόμυλους και νερόμυλους, φτιαγμένοι οι περισσότεροι στα τέλη του 19ου αιώνα, με σκοπό την ύδρευση και άρδευση του Οροπεδίου.

Ένα ακόμα αξιοθέατο του Οροπεδίου είναι τα γραμμικά έργα αποστραγγίσεως που έφτιαξαν οι Ενετοί γύρω στο 1463, τις λίνιες (= γραμμές). Πρόκειται για αποχετευτικά κανάλια που κατασκεύασαν για να αξιοποιήσουν τα νερά από τα γύρω βουνά ώστε να μην πλημμυρίζει το οροπέδιο αλλά και για να ποτίζουν τον κάμπο. Ο κάμπος του Οροπεδίου Λασιθίου έγινε ο μεγαλύτερος σιτοβολώνας της Ενετικής Αυτοκρατορίας με το όνομα "Lascito olim Campagna di Lassiti". Λίνιες θα συναντήσετε σε οποιοδήποτε σημείο του Οροπεδίου.

Κάθε καλοκαίρι στα τέλη Αυγούστου, στο χωριό Τζερμιάδο, διοργανώνεται η γιορτή της πατάτας. Οι εκδηλώσεις κρατούν περίπου τρεις ημέρες. Άλλες γιορτές στα γύρω χωριά είναι η “γιορτή του κολοκυθιού” στον Αβρακόντε και οι γνωστοί διεθνείς αγώνες δρόμου “Δικταίοι Αγώνες”, όπου αθλητές τρέχουν τον γύρο του Οροπεδίου (23km).